Dialoog over identiteit, missie, cultuur, waarden, ethiek of maatschappelijke verantwoordelijkheid

Dialoog
  • Als organisatie staat u voor een fusie of moet u een nieuwe markt vinden.
  • Uw afdeling wordt geplaagd door interne conflicten of u zou meer uit de samenwerking willen halen.
  • Als manager of bestuurder loopt u aan tegen morele dilemma’s of wilt u nieuwe doelen formuleren.
  • Als werkgever moet u mensen ontslaan of talenten beter weten te binden en behouden.

Dan is het tijd voor een goed gesprek, een dialoog waarin de mogelijkheden en onmogelijkheden worden bepaald en overwogen. U moet zoeken naar antwoorden op fundamentele vragen over uw identiteit, visie en missie, waarden en principes, cultuur en onderlinge verhoudingen, of uw maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Filosofische Praktijk Faidros uit Enschede begeleidt u bij het stellen en beantwoorden van fundamentele vragen over uw eigen cultuur, de ‘levenshouding’ van uw organisatie. Dat heeft in de eerste plaats de vorm van een socratisch gesprek of een moreel beraad, waarin een wezenlijke vraag wordt beantwoord door te reflecteren op een concreet voorbeeld. Maar er zijn nog vele andere vormen van filosoferen in organisaties.

Wanneer is filosoferen iets voor uw organisatie?

Organisatie

Een filosofisch onderzoek is een geschikte stap voor uw organisatie als

  • u behoefte hebt aan een (nieuwe) missie of visie, heroriëntatie op de geleverde diensten, een oplossing van langlopende conflicten, nieuwe ambities, bezinning op ethische uitgangspunten en integriteit, formulering van nieuwe doelen of maatschappelijke verantwoordelijkheid
  • u denkt dat het goed is om deze vragen zo fundamenteel mogelijk aan te pakken
  • u actief wilt streven naar inspirerende antwoorden
  • de opzet en vorm van een socratisch gesprek of moreel beraad u aanspreekt.

Het doel van filosoferen is het vergroten van wijsheid. Wijsheid is een doordachte ‘levenshouding’ (organisatiecultuur) gebaseerd op levende principes. Filosofische Praktijk Faidros uit Enschede helpt u wijs te worden uit uzelf en anderen.

Een filosofisch onderzoek in plaats van organisatieadvies of training/coaching

Onderzoek
Als u als organisatie wordt gedwongen tot het herzien van uw strategie of merkt dat uw visie en missie niet meer voldoen, als de cultuur verziekt is of het verloop hoog is, dan kunt u een beroep doen op een organisatieadviesbureau.
Als het niet loopt in uw team of op uw afdeling, omdat ‘de neuzen niet dezelfde kant op wijzen’, kunt u een trainer of coach inhuren om een teamontwikkelingstraject af te leggen.
Maar adviseurs, trainers en coaches weten ook dat veel organisaties en teams fundamentele problemen pas kunnen oplossen als ze zich (opnieuw) de vraag stellen wat hun bestaansreden is. En dat ze hun ambities pas kunnen waarmaken, als ze hebben vastgesteld wat die precies zijn, of ze wel ‘deugen’, en wat er voor nodig is om ze te realiseren.
Filosoferen vindt van oudsher plaats op het niveau waar alles ter discussie staat, waar iedere vooronderstelling en aanname wordt getoetst, om te komen tot wijze uitspraken over de bestemming van de menselijke cultuur. In een filosofisch onderzoek gaat het om het stellen en beantwoorden van fundamentele vragen over de eigen cultuur, de ‘levenshouding’ van de organisatie.

Hoe verloopt een socratisch gesprek?

Socratisch gesprek

Een socratisch gesprek begint met een fundamentele vraag die niet kan worden beantwoord door het verzamelen van (nog meer) informatie, maar alleen door er goed over na te denken en er met anderen over van gedachten te wisselen. Afhankelijk van de wens van de organisatie wordt deze vraag in een voorgesprek geformuleerd of juist met de deelnemers zelf. Het is denkbaar dat er (eerst) een socratisch gesprek wordt gevoerd om vast te stellen met welke fundamentele vraag de organisatie worstelt.
In het socratisch gesprek wordt vervolgens eerst gezocht naar een concreet geval waarin de vraag aan de orde is of was. De volgende stap is het komen tot een zogenaamde kernbewering over dit geval. Door de rechtvaardiging van de kernbewering te onderzoeken, komt u uiteindelijk op een of meer algemene uitspraken of principes die een antwoord vormen op de uitgangsvraag. Daarbij is het streven om te komen tot consensus, maar als dat niet mogelijk blijkt, wordt wel duidelijk waarin de deelnemers van mening verschillen. Een volgend socratisch gesprek zou dan kunnen gaan over vragen als:

  • Kunnen wij onze doelen realiseren als wij van mening verschillen over fundamentele kwesties?
  • Hoe komen we tot een beslissing als de stemmen staken?

Wat levert filosoferen organisaties op?

Opbrengst

Een filosofisch onderzoek, het zoeken naar wijsheid, begint met het stellen van de juiste vragen. Filosofische Praktijk Faidros meent dat filosoferen meer oplevert dan alleen een goede vraag, namelijk wijsheid. Mogelijke resultaten van een bezinningsproces voor een organisatie zijn:

  • met betrekking tot de betreffende kwestie: begrip, inzicht, overzicht, verdieping, verduidelijking, principes, visie
  • met betrekking tot de toekomst: (nieuwe) doelstellingen, expliciete ambities, een missie, een heldere maatschappelijke opdracht
  • met betrekking tot de (dagelijkse) bedrijfsprocessen: (her)levende waarden en normen, integriteit, betere omgangsvormen, meer collegialiteit, meer betrokkenheid medewerkers, ethische richtlijnen, gedragslijnen, een afgewogen keuze of beslissing,
  • met betrekking tot de organisatie: identiteit, een vruchtbare organisatiecultuur (‘levenshouding’)

Waar vindt het socratisch gesprek plaats?

Locatie

Voor een gesprek ‘in levenden lijve’ beschikt Filosofische Praktijk Faidros over een locatie aan de Marthalaan 10 in Enschede, waar (alleen op afspraak) een socratisch gesprek met maximaal tien personen kan worden gevoerd. In overleg is het ook mogelijk om gesprekken op een eigen locatie te voeren.
Een oriënterend gesprek over mogelijkheden om te filosoferen in of met organisaties is kosteloos en vrijblijvend. Faidros hanteert aparte tarieven voor bedrijven, organisaties zonder winstoogmerk en ideële organisaties.
Lees meer over opzet en tarieven van filosoferen in organisaties met Filosofische Praktijk Faidros te Enschede bij Faidros – Praktische informatie

Reacties van deelnemers

Deelnemers
‘Ik ben heel enthousiast over het gesprek.’
‘De lijn was steeds heel duidelijk en de begeleiding was zeer waardevol.’
‘Het streven naar consensus heeft een duidelijke meerwaarde. Niet alleen vanwege het gevoel dat je een zeker resultaat hebt geboekt, maar het scherpt juist je eigen gedachten aan.’