Een lichamelijkheid die de liefde waardig, dat wil zeggen die prachtig en onsterfelijk is, groeit niet vanzelf uit de aarde en valt niet kant en klaar uit de hemel, maar wordt verkregen door een geestelijk-fysieke en godmenselijke heldendaad.

Vladimir Solovjov in De betekenis van de liefde (1892-1894)

Vladimir Solovjov (1853-1900) was van invloed op de groten van de Russische literatuur, zoals Tolstoj, Achmatova en Dostojevski, maar is zelf in Nederland nauwelijks bekend. Behalve als filosoof en mysticus wordt hij beschouwd als een belangrijk dichter. In zijn filosofie en in zijn leven is de liefde het allerbelangrijkste. Hij beschouwt de liefde als een ‘buitengewoon gecompliceerde, duistere en verwarde zaak, die om volledige bewuste ontleding en onderzoek vraagt’. Uiteindelijk is volgens hem de liefdevolle vereniging van man en vrouw het eigenlijke beeld Gods naar waar wij volgens het Bijbelboek Genesis geschapen zijn. Het is dus niet zo dat God op deze of gene sterveling lijkt, maar ‘op de ware eenheid van de twee fundamentele aspecten van het menselijk wezen, het mannelijke en het vrouwelijke aspect’. Overigens is hij een kind van zijn tijd en beschouwt hij de gedachte dat de man het actieve principe en de vrouw het passieve principe vertegenwoordigt als ‘een waarheid als een koe’. Maar hij is bijzonder in het feit dat hij die twee principes als ‘beiden even onvolmaakt’ ziet. Het erkennen dat de ander de onvoorwaardelijke betekenis heeft om samen met mij op te gaan in iets groters, beschouwt hij als een heldendaad.

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media

Thema's:
Denkers: