Novalis

Het gedicht van het verstand is filosofie.

Novalis in Werke. Tagebücher und Briefe (1978)

Hoewel Novalis, pseudoniem van Georg Friedrich Philipp Freiherr von Hardenberg (1772–1801), vooral bekend is als romantisch dichter en schrijver, meent hij dat de mens zonder filosofie ‘in zijn wezenlijke krachten verdeeld’ blijft. Zonder filosofie blijft de dichter onvolmaakt en zonder filosofie blijft het denken onvolmaakt – dan wordt iemand louter ‘oordeler’.
Dat neemt niet weg dat Novalis vindt dat de academische filosofie de ware wijsbegeerte eerst heeft doodgeslagen en die vervolgens heeft ontleed tot losse stukken. Tevergeefs probeert men die vervolgens weer aan elkaar te plakken. In zijn eigen tijd, die van de Verlichting, ziet hij dat de filosofie weer levendig wordt. Want wat filosofie moet zijn, drukt hij uit in twee neologismen: filosofie is ‘deflegmatiseren’ (doorbreken van de onverstoorbaarheid en gelijkmatigheid) en ‘vivificeren’ (levend maken).

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media